Ortodonti, diş hekimliğinin bir uzmanlık dalı olup, dişlerin, çenenin ve yüz yapısının düzeltilmesiyle ilgilenir. Ortodontik tedavi, genellikle dişlerdeki çapraşıklıklar, dişlerin yanlış pozisyonları ve çene bozuklukları gibi problemlerin düzeltilmesi amacıyla uygulanır. Bu tedavi sadece estetik bir amaç taşımakla kalmaz, aynı zamanda dişlerin ve ağız yapısının fonksiyonunu iyileştirmeyi de hedefler.
Ortodontik Tedavi Hangi Durumlarda Uygulanır?
Ortodontik tedavi, aşağıdaki durumlarda uygulanabilir:
- Çapraşık dişler: Dişlerin düzensiz bir şekilde sıralanması durumunda hem estetik hem de fonksiyonel problemler ortaya çıkabilir. Çapraşık dişlerin temizlenmesi zor olabilir ve bu durum çürük, diş eti hastalıkları gibi sorunlara yol açabilir.
- Diş boşlukları: Dişler arasında aşırı boşlukların olması, hem estetik kaygılara neden olabilir hem de dişlerin fonksiyonunu olumsuz etkileyebilir.
- Çene bozuklukları: Alt ve üst çenenin yanlış hizalanması sonucu ortaya çıkan maloklüzyon problemleri (kapanış bozuklukları), çiğneme zorlukları, konuşma bozuklukları ve estetik problemler yaratabilir.
- Diş kayıpları sonrası uyumsuzluklar: Bir dişin erken kaybı, komşu dişlerin boşluğa kaymasına ve bu da kapanış sorunlarına neden olabilir. Ortodontik tedavi ile bu durum kontrol altına alınabilir.
Ortodontik Tedavi Türleri
Ortodonti alanında çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur. Hangi tedavinin uygun olduğuna, hastanın ihtiyaçlarına ve yaşına bağlı olarak karar verilir.
- Diş Telleri: Diş teli, en yaygın ortodontik tedavi yöntemidir. Metal braketler ve teller yardımıyla dişler kademeli olarak doğru pozisyona getirilir. Metal diş telleri, estetik kaygıları olan hastalar için şeffaf braketler veya porselen braketlerle değiştirilebilir.
- Şeffaf Plaklar: Günümüzde giderek daha popüler hale gelen şeffaf plaklar, diş tellerine estetik bir alternatiftir. Bu plaklar çıkarılabilir ve neredeyse görünmezdir, bu da onları estetik kaygıları olan hastalar için ideal bir seçenek haline getirir.
- Fonksiyonel Apareyler: Çene bozukluklarını düzeltmek için kullanılan fonksiyonel apareyler, özellikle büyüme çağındaki çocuklarda etkili sonuçlar verir. Bu apareyler alt veya üst çenenin doğru pozisyona getirilmesini sağlar.
- Lingual Braketler: Dişlerin arka yüzeylerine yerleştirilen lingual braketler, dışarıdan görünmeyen bir diş teli tedavisi sunar. Estetik kaygıları olan hastalar için ideal olabilir, ancak kullanımı ve temizliği biraz daha zordur.

Ortodontik Tedavi Kimlere Uygulanabilir?
Ortodontik tedavi, geniş bir yaş aralığına uygulanabilir. Genellikle çocuklar ve ergenler, diş gelişimi devam ederken tedavi için ideal adaylardır. Ancak yetişkinler de ortodontik tedavi görebilir. Günümüzde kullanılan modern teknikler sayesinde her yaştan birey için etkili sonuçlar alınabilir.
- Çocuklar: Ortodontik problemlerin erken teşhisi, ileride daha ciddi sorunların önlenmesine yardımcı olabilir. Çocuklarda ilk ortodontik muayene, genellikle 7 yaş civarında yapılmalıdır. Bu yaşta, dişlerin ve çenenin gelişimi kontrol edilerek gerekli müdahaleler yapılabilir.
- Ergenler: Ergenlik döneminde dişler ve çene yapısı hala gelişmekte olduğu için ortodontik tedavi bu dönemde oldukça etkilidir. Çapraşık dişler, maloklüzyonlar ve çene bozuklukları bu dönemde daha kolay düzeltilebilir.
- Yetişkinler: Yetişkinler de ortodontik tedavi görebilir. Modern tedavi yöntemleri, yaşa bağlı diş hareketi farklılıklarına rağmen başarılı sonuçlar verir. Şeffaf plaklar veya lingual braketler, yetişkinlerin tercih ettiği estetik seçeneklerdir.
Ortodontik Tedavi Ne Kadar Sürer?
Ortodontik tedavinin süresi, hastanın problemine, yaşına ve tedavi yöntemine bağlı olarak değişir. Ortalama bir tedavi süresi 12 ila 24 ay arasında olabilir. Daha basit diş düzeltmeleri birkaç ay sürebilirken, karmaşık vakalar daha uzun süreli tedavi gerektirebilir.
Ortodontik Tedavi Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Ağız hijyenine dikkat edin: Diş telleri ve braketler, yiyecek ve plak birikimine neden olabilir. Bu nedenle dişlerinizi düzenli ve doğru bir şekilde fırçalamak önemlidir.
- Diyetinize dikkat edin: Sert ve yapışkan yiyecekler, tellerin ve braketlerin zarar görmesine neden olabilir. Bu yiyeceklerden kaçınmak, tedavi sürecinin sorunsuz ilerlemesine yardımcı olur.
- Düzenli kontroller: Ortodontik tedavi sırasında diş hekiminizle düzenli kontrolleri aksatmamak, tedavi sürecinin başarısı açısından kritiktir.