Diş teli tedavisi, dişlerin doğru hizaya getirilmesi ve estetik bir gülüş sağlanması amacıyla uygulanan uzun süreli bir ortodontik tedavidir. Tedavi sürecinin sonunda, tellerin çıkarılması hastalarda büyük bir rahatlama yaratırken, akıllara şu önemli soru gelir: Dişler eski haline döner mi? Bu endişe, diş teli tedavisi gören birçok hasta için oldukça yaygındır. Bu makalede, diş teli çıkarıldıktan sonra dişlerin neden eski haline dönebileceğini, bunu önlemek için hangi adımların atılması gerektiğini ve hastanın disiplininin neden bu süreçte kritik bir rol oynadığını ele alacağız.
1. Dişlerin Eski Haline Dönme Riski
Diş teli çıkarıldıktan sonra, dişlerin eski haline dönme olasılığı vardır. Bu durum, “relaps” olarak adlandırılır ve dişlerin eski pozisyonlarına geri kayması anlamına gelir. Dişlerin eski haline dönme riski, özellikle tedavi sonrası gerekli önlemler alınmazsa daha yüksek olabilir. Dişlerin relaps göstermesi birkaç faktöre bağlı olabilir:
- Dişlerin Hatırlama Yetisi: Dişlerin, uzun yıllar boyunca bulunduğu pozisyonları “hatırlama” eğilimi vardır. Bu nedenle, dişler tel tedavisi sırasında hareket ettirildikten sonra bile, eski pozisyonlarına dönmeye çalışabilir.
- Çene ve Diş Yapısındaki Değişiklikler: Çene kemikleri ve diş etrafındaki dokular, diş teli tedavisi süresince dişlerin yeni pozisyonlarına uyum sağlar. Ancak, teller çıkarıldıktan sonra bu dokuların yeniden şekillenmesi zaman alabilir ve bu süreçte dişler eski pozisyonlarına kayabilir.
2. Tedavi Sonrası Koruyucu Önlemler
Dişlerin eski haline dönme riskini en aza indirmek için tedavi sonrası belirli koruyucu önlemler alınmalıdır. Ortodontistler genellikle bu amaçla “retainer” adı verilen koruyucu apareyler kullanılmasını önerir. Retainer, dişlerin yeni pozisyonlarını korumalarına yardımcı olan ve dişlerin yeniden kaymasını önleyen bir apareydir.
- Sabit Retainer: Dişlerin arkasına yerleştirilen ince bir tel olup, genellikle kalıcı olarak yapıştırılır. Sabit retainerlar, özellikle alt ön dişlerin hizasının korunması için yaygın olarak kullanılır.
- Hareketli Retainer: Hasta tarafından takılıp çıkarılabilen şeffaf plaklardan oluşur. Geceleri veya belirli saatlerde kullanılır. Düzenli kullanımı, dişlerin eski pozisyonlarına dönmesini engeller.
3. Disiplinli Olmanın Önemi
Diş teli tedavisi süresince disiplinli davranmak, tedavinin başarısı için nasıl önemliyse, tedavi sonrasında da bu disiplinin devam etmesi hayati önem taşır. Tedavi sonrası dönemde hastanın disiplinli olması, dişlerin uzun süre boyunca doğru pozisyonda kalmasını sağlar. İşte disiplinli olmanın önemini vurgulayan bazı noktalar:
- Retainer Kullanımı: Retainerın ortodontistin önerdiği süre ve sıklıkta kullanılması gereklidir. Özellikle tedavinin ilk aylarında, retainerı aksatmadan takmak çok önemlidir. Disiplinli bir şekilde kullanılmayan retainer, dişlerin eski pozisyonlarına dönmesine neden olabilir.
- Düzenli Kontroller: Ortodontistinizle belirli aralıklarla kontrole gitmek, dişlerin pozisyonunu koruyup korumadığını kontrol etmek açısından kritik bir rol oynar. Kontrollerin aksatılmaması, olası bir relaps durumunu erken tespit etme şansı tanır.
- Ağız Hijyenine Devam Etmek: Dişlerin sağlıklı kalması ve herhangi bir komplikasyon oluşmaması için ağız hijyenine özen göstermek önemlidir. Dişlerin ve retainerların düzenli olarak temizlenmesi, diş eti hastalıklarını ve çürükleri önleyerek dişlerin sağlıklı bir şekilde hizalanmasını sağlar.
4. Uzun Vadede Dişlerin Korunması
Diş teli tedavisinin başarısını uzun vadede sürdürebilmek için, retainer kullanımını sadece birkaç ay değil, gerektiğinde yıllar boyu sürdürmek gerekebilir. Dişlerin hareket etme eğilimi, hayat boyu devam edebileceği için retainer kullanımı uzun vadeli bir alışkanlık haline getirilmelidir.
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Dişlerin pozisyonunu korumak için yaşam tarzında bazı değişiklikler yapılabilir. Örneğin, dişlerin kaymasına neden olabilecek diş sıkma ya da gıcırdatma gibi alışkanlıklardan kaçınılmalıdır. Bu tür sorunlar için bir ağız koruyucu kullanılması gerekebilir.
Sonuç
Diş teli tedavisinin başarılı bir şekilde tamamlanması, hastanın tedavi süresince ve sonrasında gösterdiği disipline bağlıdır. Dişlerin eski haline dönmemesi için tedavi sonrası dikkatli ve düzenli bir şekilde retainer kullanımı, ağız hijyenine özen gösterilmesi ve ortodontist kontrollerine devam edilmesi şarttır. Unutulmamalıdır ki, dişlerin yeni pozisyonlarında kalıcı olarak sabitlenmesi zaman alır ve bu süreçte hastanın disiplinli bir yaklaşım sergilemesi tedavinin uzun vadeli başarısı için en önemli faktördür.
Diş Teli ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Diş teli tedavisi hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyenler için sıkça sorulan soruları aşağıda bulabilirsiniz. Bu sorular, diş teli tedavisinin farklı aşamalarını ve süreçlerini anlamanıza yardımcı olacaktır.
- Diş teli tedavisi ne kadar sürer?
- Diş teli ağrı yapar mı?
- Diş teli fiyatları ne kadar?
- Diş teli ne sıklıkla ayarlanır?
- Diş teli tedavisi sırasında nelere dikkat edilmelidir?
- Diş teli taktırmak zor mu?
- Diş teli yemek yeme alışkanlıklarını nasıl etkiler?
- Diş teli taktırmak için en uygun yaş nedir?
- Şeffaf diş teli nedir ve kimler için uygundur?
- Diş teli tedavisi sonrası dişler tekrar bozulur mu?
Bu sorular ve yanıtları, diş teli tedavisi hakkında en güncel bilgilere ulaşmanıza ve bilinçli kararlar almanıza yardımcı olacaktır. Diş teli tedavisi ile ilgili başka sorularınız varsa, ortodontistinizle iletişime geçmeyi unutmayın!
Uzm. Dr. Caner BÜYÜKKAYA
Mersin Ortodontist- Mersin Ortodonti Uzmanı